Otyłość wieku rozwojowego

„Otyłość wieku rozwojowego” to książka pod redakcją naukową wybitnych lekarek prof. dr hab. n. med. Anny Noczyńskiej oraz dr n. med. Agnieszki Zubkiewicz-Kucharskiej, w której przygotowaniu brali udział wybitni specjaliści kliniczni, na codzień zajmujący się dziećmi otyłymi. W publikacji wykorzystano najnowsze doniesienia naukowe jak również własne doświadczenia kliniczne.

Trzeba zdać sobie sprawę i być świadomym jak otyłość wieku rozwojowego wpływa na ogólny stan zdrowia, wśród młodych i kształtuje negatywnie ich całe dalsze funkcjonowanie, nawet jeśli w późniejszym czasie dojdzie do normalizacji masy ciała.

Autorzy podkreślają, że otyłość to choroba, a nie tylko defekt kosmetyczny. Otyłość zaburza funkcję tarczycy, nadnerczy i gonad oraz zwiększa ryzyko nowotworów. Predysponuje do wielu zaburzeń, w tym do insulinooporności i wtórnej hiperinsulinemii, nietolerancji węglowodanów z cukrzycą tyou 2, aterogenną dyslipidemię czy nadciśnienie tętnicze oraz zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe.

 

Ponad 350 stron książki zawiera w sobie 27 rozbudowanych rozdziałów takich jak:

  1. Fizjologia tkanki tłuszczowej
  2. Epidemiologia otyłości
  3. Wpływ czynników środowiskowych oraz socjoekonomicznych na występowanie otyłości u dzieci
  4. Udział OUN oraz układu autonomicznego w regulacji łaknienia
  5. Rola adipokin i enterohormonów w rozwoju otyłości
  6. Wpływ czynników genetycznych i epigenetycznych na rozwój otyłości
  7. Diagnostyka otyłości
  8. Insulinooporność – czynnik ryzyka rozwoju miażdżycy i nadciśnienia tętniczego
  9. Otyłość i astma oskrzelowa u dzieci
  10. Zaburzenia funkcji układu pokarmowego w nadwadze i otyłości
  11. Zaburzenia mikrobioty jelitowej u osób z otyłością i nadwagą
  12. Powikłania dermatologiczne u dziecka otyłego
  13. Zaburzenia funkcji układu moczowego u dziecka otyłego
  14. Układ kostno-stawowy u dziecka otyłego
  15. Zaburzenia laryngologiczne u dziecka otyłego
  16. Otyłość jako czynnik ryzyka chorób nowotworowych
  17. Czynność tarczycy u dzieci z otyłością
  18. Zaburzenia na osi nadnerczowej u dziecka z otyłością
  19. Zaburzenia osi GH/IGF-1 u dzieci z otyłością
  20. Otyłość a oś podwzgórzowo-przysadkowo-gonadalna
  21. Zaburzenia lipidowe u otyłego dziecka
  22. Zaburzenia gospodarki węglowodanowej u otyłych dzieci
  23. Leczenie behawioralne i farmokologiczne otyłości
  24. Leczenie bariatryczne dziecka otyłego – wskazania i przeciwwskazania
  25. Problemy psychologiczne u otyłych dzieci
  26. Wpływ rodziny na rozwój otyłości u dziecka
  27. Edukacja żywieniowa dziecka i jego rodziny.

„Zgodnie z danymi WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) występowanie otyłości przybrało obecnie rozmiar pandemii.”

Książka zwraca szczególną uwagę na holistyczne podejście do dziecka, człowieka młodego, który zmaga się z nadwagą bądź otyłością. Jest to publikacja warta uwagi, przeznaczona dla lekarzy, pielęgniarek oraz innych osób mających styczność z osobami z nadwagą lub otyłością, takimi jak: psycholodzy, fizjoterapeuci, studenci. Dla osób, które na codzień walczą z otyłością lub nadwagą będzie to cenne źródło wiedzy.

 

 

BMI

BMI (body mass index) jest prostym do zastosowania wskaźnikiem wagowo-wzrostowym, który pozwala na oszacowanie stanu odżywienia.

Oblicza się go dzieląc masę ciała wyrażoną w kilogramach przez wzrost podany w metrach do kwadratu.

BMI = masa ciała [kg] / (wysokość[m])^2

Został on uznany przez WHO za miernik występowania niedożywienia (niedowagi) i nadwagi lub otyłości praktycznie we wszystkich grupach wieku: od 2 do 18 roku życia oraz u osób dorosłych i starszych.

Stanowi podstawę do wyliczenia normy zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze we współczesnych Normach Żywienia Człowieka.

Jest użyteczność została potwierdzona przez wiele międzynarodowych badań, które wykazały, że wraz ze zwiększeniem się wskaźnika BMI wzrasta ryzyko rozwoju chorób i zgonów związanych z nadmierną zawartością tkanki tłuszczowej w organizmie.

 

Norma BMI dla osób dorosłych zawiera się pomiędzy 18,5 a 24,9 – i charakteryzuje się najmniejszym ryzykiem zachorowania i zgonu.

 

Wynik BMI i interpretacja, wg Raportu WHO 1995, 2000, 2004:

<16    III stopień szczupłości

16,0 – 16,9 II stopień szczupłości

17,0-18,4   I stopień szczupłości

18,5-24,9  Zakres normy (i najmniejsze ryzyko rozwoju chorób niezakaźnych)

25,0-29,9  Nadwaga (stan przedotyłościowy, ryzyko rozwoju chorób)

30,0 – 34,9 I stopień otyłości (umiarkowanie zwiększone ryzyko)

35,0 – 39,9  II stopień otyłości (poważnie zwiększone ryzyko)

>40     III stopień otyłości (bardzo poważnie zwiększone ryzyko rozwoju chorób związanych z otyłością).

Tłuszcze

Czym są tłuszcze? I czy wszystkie są takie złe?

Otóż nie!

Tłuszcze obok węgłowodanów i białka są głównym składnikiem energetycznym naszego pożywienia, a dodatkowo dostarczają organizmowi witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, czyli: A, D, E, K oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) – więc tych dobrych i zdrowych. NNKT wpływają bardzo korzystnie na Nasz organizm.

Dowiecie się więc o plusach i minusach tłuszczy. O tym, jak je dzielić, aby spożywać najmniej szkodliwych i jak najwięcej tych drogocennych, z pozytywnym wpływem na nasz organizm.

Zacznijmy od tego, że tłuszcze zbudowane są m.in. z kwasów tłuszczowych, które ze względu na swoją budowę chemiczną dzielimy na:

NASYCONE – niezdrowe

NIENASYCONE – zdrowe 

  1. Nasycone kwasy tłuszczowe są tymi tzw. „złymi tłuszczami”, ponieważ bardzo negatywnie wpływają na nasz organizm. Podnoszą stężenie cholesterolu LDL, sprzyjając miażdżycy oraz prowadząc do rozwoju powikłań cukrzycowych. Zwiększają oporność tkanek na insulinę, przez co trudniej jest wyrównać cukrzycę. (Znajdziemy je głównie w: tłustym mięsie (szczeg. wieprzowym, smalcu, boczku, słoninie), pełnotłustym mleku i jego przetworach (żółte sery, sery topione i pleśniowe, śmietana oraz masło); w olejach palmowym i kokosowym.

Jak możemy ograniczyć spożycie NKT?

  • Zmniejszając ilość tłuszczu zwierzęcego w diecie i usuwaniu widocznego tłuszczu z produktów mięsnych (np. skóra z kurczaka, tłuszcz  z wędliny, smalec) i zastąpienie go tłuszczami roślinnymi (oleje, oliwy)
  • Tłuste przetwory mleczne warto zastępować produktami mlecznymi o obniżonej zawartości NKT i pamiętać o umiarkowyanym spożyciu.
  • Nie zabielaj zup ani sosów, a jeśli nie jesteś w stanie zrezygnować w kuchni z tego dodatku – zabielaj chudym mlekiem bądź jogurtem.
  • Śmietanę zastąp jogurtem naturalnym
  • Wybieraj mięso drobiowe i ryby zamiast wieprzowego i wołowego
  • Unikaj słodyczy (mogą zawierać szkodliwe kwasy tłuszczowe trans)

2. Nienasycone kwasy tłuszczowe wpływają korzystnie na nasz organizm, są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu i je również można rozróżnić na dwie podgrupy: jednonienasycone i wielonienasycone. Jednonienasycone są w oliwie z oliwek, oleju rzepakowym, awokado, migdałach i orzechach i między innymi obniżają cholesterol całkowity. Wieloniensacycone kw. tłuszczowe to kwasy omega – 3 i omega – 6.

Omega – 3 znajdziemy w tłuszczu ryb, orzechach włoskich i siemieniu lnianym.

Omega – 6 występują w olejach: słonecznikowym, kukurydzianym, sojowym, z pestek winogron oraz orzechach włoskich.

 

Pamiętajmy, że tłuszcze również mają wpływ na poziom cukru we krwi, nie podnoszą glikemii tak szybko jak węglowodany, ale należy pamiętać, że rozkładają się w czasie i szczególnie w terapii pompowej warto stosować bolusy przedłużone/ złożone.

Korzystacie z nich? 🙂