Wpisy

Opublikowane w

BMI

BMI (body mass index) jest prostym do zastosowania wskaźnikiem wagowo-wzrostowym, który pozwala na oszacowanie stanu odżywienia.

Oblicza się go dzieląc masę ciała wyrażoną w kilogramach przez wzrost podany w metrach do kwadratu.

BMI = masa ciała [kg] / (wysokość[m])^2

Został on uznany przez WHO za miernik występowania niedożywienia (niedowagi) i nadwagi lub otyłości praktycznie we wszystkich grupach wieku: od 2 do 18 roku życia oraz u osób dorosłych i starszych.

Stanowi podstawę do wyliczenia normy zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze we współczesnych Normach Żywienia Człowieka.

Jest użyteczność została potwierdzona przez wiele międzynarodowych badań, które wykazały, że wraz ze zwiększeniem się wskaźnika BMI wzrasta ryzyko rozwoju chorób i zgonów związanych z nadmierną zawartością tkanki tłuszczowej w organizmie.

 

Norma BMI dla osób dorosłych zawiera się pomiędzy 18,5 a 24,9 – i charakteryzuje się najmniejszym ryzykiem zachorowania i zgonu.

 

Wynik BMI i interpretacja, wg Raportu WHO 1995, 2000, 2004:

<16    III stopień szczupłości

16,0 – 16,9 II stopień szczupłości

17,0-18,4   I stopień szczupłości

18,5-24,9  Zakres normy (i najmniejsze ryzyko rozwoju chorób niezakaźnych)

25,0-29,9  Nadwaga (stan przedotyłościowy, ryzyko rozwoju chorób)

30,0 – 34,9 I stopień otyłości (umiarkowanie zwiększone ryzyko)

35,0 – 39,9  II stopień otyłości (poważnie zwiększone ryzyko)

>40     III stopień otyłości (bardzo poważnie zwiększone ryzyko rozwoju chorób związanych z otyłością).

Opublikowane w

Ładunek Glikemiczny

Dzisiaj krótko i na temat:)

Opowiem czym jest ładunek glikemiczny.

Mimo, że większość diabetyków z niego nie korzysta i zapomina o jego istnieniu, warto jednak wiedzieć czym jest.

 

Ładunek glikemiczny to w skrócie sposób oceny zawartości węglowodanów w pożywieniu, potrawie czy posiłku. Aby go obliczyć bierzemy pod uwagę IG (czyli indeks glikemiczny, o którym jest już wpis na stronie) danego produktu oraz zawartość węglowodanów w porcji.

 

ŁG = (IG x W)/100

ŁG-ładunek glikemiczny

IG-indeks glikemiczny

W-zawartość węglowodanów w danej porcji

 

ŁG ⩽ 10 – produkty o niskim ładunku glikemicznym (np. agrest, brukselka, makaron ryżowy)

ŁG 11-19 – to produkty o średnim ładunku glikemicznym (np. mango, burak, croissant)

ŁG ⩾ 20 – produkty o wysokim ładunku glikemicznym (np. dynia, ryż, żelki)

 

Ładunek glikemiczny wpływa więc, razem z indeksem glikemicznym na poziom cukru i dobrze o tym pamiętać, układając swoją dietę.

 

 

Bibliografia:

  1. red.: Szypowska A.: Mam cukrzycę typu 1. Poradnik dla pacjenta i jego rodziny; 2017.
Opublikowane w

Tłuszcze

Czym są tłuszcze? I czy wszystkie są takie złe?

Otóż nie!

Tłuszcze obok węgłowodanów i białka są głównym składnikiem energetycznym naszego pożywienia, a dodatkowo dostarczają organizmowi witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, czyli: A, D, E, K oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) – więc tych dobrych i zdrowych. NNKT wpływają bardzo korzystnie na Nasz organizm.

Dowiecie się więc o plusach i minusach tłuszczy. O tym, jak je dzielić, aby spożywać najmniej szkodliwych i jak najwięcej tych drogocennych, z pozytywnym wpływem na nasz organizm.

Zacznijmy od tego, że tłuszcze zbudowane są m.in. z kwasów tłuszczowych, które ze względu na swoją budowę chemiczną dzielimy na:

NASYCONE – niezdrowe

NIENASYCONE – zdrowe 

  1. Nasycone kwasy tłuszczowe są tymi tzw. „złymi tłuszczami”, ponieważ bardzo negatywnie wpływają na nasz organizm. Podnoszą stężenie cholesterolu LDL, sprzyjając miażdżycy oraz prowadząc do rozwoju powikłań cukrzycowych. Zwiększają oporność tkanek na insulinę, przez co trudniej jest wyrównać cukrzycę. (Znajdziemy je głównie w: tłustym mięsie (szczeg. wieprzowym, smalcu, boczku, słoninie), pełnotłustym mleku i jego przetworach (żółte sery, sery topione i pleśniowe, śmietana oraz masło); w olejach palmowym i kokosowym.

Jak możemy ograniczyć spożycie NKT?

  • Zmniejszając ilość tłuszczu zwierzęcego w diecie i usuwaniu widocznego tłuszczu z produktów mięsnych (np. skóra z kurczaka, tłuszcz  z wędliny, smalec) i zastąpienie go tłuszczami roślinnymi (oleje, oliwy)
  • Tłuste przetwory mleczne warto zastępować produktami mlecznymi o obniżonej zawartości NKT i pamiętać o umiarkowyanym spożyciu.
  • Nie zabielaj zup ani sosów, a jeśli nie jesteś w stanie zrezygnować w kuchni z tego dodatku – zabielaj chudym mlekiem bądź jogurtem.
  • Śmietanę zastąp jogurtem naturalnym
  • Wybieraj mięso drobiowe i ryby zamiast wieprzowego i wołowego
  • Unikaj słodyczy (mogą zawierać szkodliwe kwasy tłuszczowe trans)

2. Nienasycone kwasy tłuszczowe wpływają korzystnie na nasz organizm, są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu i je również można rozróżnić na dwie podgrupy: jednonienasycone i wielonienasycone. Jednonienasycone są w oliwie z oliwek, oleju rzepakowym, awokado, migdałach i orzechach i między innymi obniżają cholesterol całkowity. Wieloniensacycone kw. tłuszczowe to kwasy omega – 3 i omega – 6.

Omega – 3 znajdziemy w tłuszczu ryb, orzechach włoskich i siemieniu lnianym.

Omega – 6 występują w olejach: słonecznikowym, kukurydzianym, sojowym, z pestek winogron oraz orzechach włoskich.

 

Pamiętajmy, że tłuszcze również mają wpływ na poziom cukru we krwi, nie podnoszą glikemii tak szybko jak węglowodany, ale należy pamiętać, że rozkładają się w czasie i szczególnie w terapii pompowej warto stosować bolusy przedłużone/ złożone.

Korzystacie z nich? 🙂

 

Opublikowane w

Białka

Białka są składnikiem budującym wszystkie Nasze tkanki. Wiedzieliście o tym?

Wykorzystywane są przez organizm, w szczególności w okresie wzrostu i regeneracji komórek i tkanek.

Powinny zaspakajać  ok. 15-20% zapotrzebowania energetycznego organizmu. A jak obliczyć jakie Ty osobiście masz zapotrzebowanie na białko? Odpowiedz sobie na pytanie: Ile ja ważę? I pomnóż swoją masę ciała razy 1 – 1,5g. Oznacza to tyle, że jeśli ważysz np. 60kg to możesz spożyć 60-90g białka w ciągu doby.

Białka dzielimy na 3 grupy: pełnowartościowe, częściowo niepełnowartościowe i niepełnowartościowe. Wybierając pokarmy, według jakości i ilości zawartego w nich białka powinniśmy zwrócić na to uwagę.

Aby wybierać dobre i polecane źródła białek dzieli się je jeszcze w zależności od pochodzenia: na zwierzęce i roślinne.

I teraz dla ułatwienia wyboru wypiszę kilka polecanych źródeł, z których warto je spożywać:

Białka pochodzenia zwierzęcego: ryby (zarówno te tłuste jak i chude), jaja, chude mięso takie jak cielęcina, chuda wołowina, jagnięcina i chudy drób bez skóry, np. indyk. Z chudych wędlin poleca się drobiową, szynki bez tłuszczu i polędwicę. Warto spożywać mleko i jego przetwory pod postacią chudego twarogu, kefiru, jogutru czy maślanki.

Białka pochodzenia roślinnego znajdziemy w suchych nasionach  soi, soczewicy, grochu i fasoli, więc przede wszystkim w roślinach strączkowych Sporo białka jest również w migdałach i orzechach, makaronie, kaszach i ryżu, pieczywie (zboża pełnoziarniste) i warzywach.

 

Dla przykładu możemy podać takie wartości białka w 100 g produktu:

  • mleko 3,5% – 3,3g białka
  • jaja kurze – 12,5g białka
  • dorsz – 16,5g białka
  • pieczeń – 20,9g białka
  • fasola biała – 21,4g białka
  • ser gouda – 27,9g białka

Białko jest Nam potrzebne na poziomie komórkowym i tego co widać również gołym okiem, np. do gojenia ran, tworzenia blizn, wspomagają wzrost włosów, paznokci i regeneracji skóry. Wspomagają wzrost i proces widzenia. Są wykorzystywane w organizmie do prawidłowej produkcji niektórych hormonów i neuroprzekaźników, takich jak np. tyroksyna i adrenalina. Są dodatkowym źródłem energii (gdy zużyta zostaje cała glukoza mięśniowa i wątrobowa), do prawidłowej kondycji mięśni, głównie szkieletowych, tworzenia kwasów nukleinowych. Regulacja gospodarki energetycznej przez insulinę. Potrzebne są do procesów obronnych organizmu, procesów życiowych – chociażby krzepnięcie krwi i degradacja substancji obcych z organizmu, np. leków. Regulują gospodarkę wodną orgamizmu, wewnątrz i na zewnątrz komórek, regulują równowagę kwasowo-zasadową i służa do transportu, np. białko wiążące retinol przenosi witaminę A.

Na niedobór białek mogą wskazywać różne objawy, wymienię ich kilka: zahamowanie wzrostu i rozwoju u młodych osób, spadek odporności, niedokrwistość, gorsza regeneracja uszkodzonych tkanek i zmiany degeneracyjne wątroby.

 

To wszystko skłania do spożywania białek, ale tak jak z każdym składnikiem odżywczym – wszystko w normalnych ilościach, czyli tak jak powinniśmy – odżywiać się zdrowo, z umiarem.

 

W kontekście cukrzycy ważne, aby dbać o swoje nerki, ponieważ u pacjentów z nefropatią cukrzycową ogranicza się ilość spożywanego białka w diecie. O stopniu ograniczenia białka będzie decydował lekarz, na podstawie badań i stopnia niewydolności nerek.

 

Życzę Wam dużo zdrowia

i oczywiście zdrowej zbilansowanej diety!

 

Pozdrawiam

Diabetmed

Opublikowane w

Cukrzyca typu 1 u dzieci i młodzieży – dlaczego latem trudniej ją rozpoznać?

Napisałam artykuł na portal Nursing, Wydawnictwa Lekarskiego PZWL, o czymś dla Nas, Pacjentów i jednocześnie dla Nas, Medyków bardzo istotnym.

 

Dlaczego dla Pacjentów?

Bo jeśli mamy szansę zareagować najszybciej, jak tylko można, zanim pojawią się coraz to cięższe objawy wskazujące cukrzycę, to zróbmy to. Tłumacząc wprost to sytuacja, gdy rozpoznajemy cukrzycę w stanie, gdy dziecko chce częściej pić, częściej korzysta z toalety, jest trochę osłabione. Gdy brakuje wiedzy o pierwszych symptomach choroby, często są one przeoczone i dziecko trafia z objawami powyższymi, a dodatkowo jeszcze ketozy i kwasicy w postaci nudności, wymiotów, bólów brzucha, duszności a nawet zaburzeń świadomości. W takich sytuacjach pierwsze zetknięcie z chorobą odbywa się na Intensywnej Terapii Dziecięcej (OITD), z trwającą walka o życie dziecka. Kto chciałby stawać, jako rodzic, opiekun czy bliska osoba dziecka, w takich okolicznościach?

 

Dlaczego dla Medyków?

Dlatego, że często przeżywamy takie momenty równie mocno. Walka o życie człowieka ma najwyższą wartość, a gdy staje się przy młodym człowieku, który dopiero rozpoczyna swoje życie… Emocje są ogromne.

Po prostu, lepiej widzieć pacjenta, przytomnego, nawet jeśli towarzyszy rodzicom przerażenie, bo poziom cukru jest chwilowo wysoki.

Opublikowane w

Ryzyko operacji i znieczulenia ogólnego u osób z cukrzycą.

Zostawiam sobie tutaj na pamiątkę.

Połączenie diabetologii i wszystkiego co związane z chirurgią czy anestezjologią to dla mnie priorytet. Chciałabym, aby zarówno pacjenci czuli się bezpiecznie pod każdym względem, na stole operacyjnym, szczególnie cukrzycowym, jak również personel medyczny znał i nie bał się nowych rozwiązań w leczeniu cukrzycy.

Z kilkoma osobami już niejednokrotnie pisałam, rozmawiałam o ich doświadczeniach szpitalnych, na Bloku Operacyjnym i cukrzycy. A Ty? Masz jakieś doświadczenia? Jak wspominasz opiekę? Jeśli macie ochotę to napiszcie, możemy podyskutować nad tym co można jeszcze zmienić na lepsze.:)

 

 

Artykuł stworzyłam dla Magazynu Pielęgniarek i Położnych, czyli oficjalnego pisma Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych.

Pozdrawiam Was i życzę wszystkiego dobrego:)

Diabetmed

Opublikowane w

Poradnik Specjalisty

Chciałabym Wam przedstawić praktyczny poradnik, który napisałam we współpracy z Wydawnictwem Lekarskim PZWL📚💙
Piszę o tym jak krok po kroku – dostać się na specjalizacje i zacząć, przez co przejść i jak przygotować się do egzaminu. Artykuł pisany na podstawie wytycznych i własnych doświadczeń:)
Mam nadzieje, ze przyda się zarówno dla Pielęgniarek/Pielęgniarzy, już będących na specjalizacji, mających przed sobą stres egzaminu państwowego, ale również dla tych dopiero myślących o rozpoczęciu szkolenia specjalizacyjnego, a nawet samych studiów Pielegniarskich.

Mam nadzieję, że takie materiały będą dla Was cenną wskazówką, którą postaram się na bieżąco aktualizować oraz poszerzać ich listę. Dajcie znać czy jest to dla Was interesujące i jakie tematy z zakresu medycznych (oprócz diabetologii, która tutaj jest i zawsze będzie), pielęgniarskich chcielibyście, abym poruszała.:)

Zostawiam link do artykułu:

https://nursing.com.pl/artykul/poradnik-specjalisty-jak-zdobyc-tytul-pielegniarstwa-krok-po-kroku-62bc126d5b20432243408ac4

Pozdrawiam

Diabetmed

 

Opublikowane w

Jak liczyć WW, czyli wymienniki węglowodanowe?

Co oznacza WYMIENNIK WĘGLOWODANOWY?

Jeden WW to ilość produktu (waga), w którym znajduje się 10gram węglowodanów przyswajalnych.

Czy można to jakoś uprościć, aby było łatwiejsze w zrozumieniu? 

Węglowodany odgrywają w naszym pożywieniu bardzo ważną rolę, dostarczając energii. Wynikiem ich trawienia jest glukoza, która następnie trafia do krwi i dzięki insulinie jest transportowana do komórek. Osoby z cukrzycą mają ten proces zaburzony, ze względu na nieprawidłową produkcję insuliny albo jej brak i dlatego też musimy kontrolować ilość zjadanych węglowodanów.

Specjalnie dla diabetyków zostało wprowadzone pojęcie wymiennika węglowodanowego.

1g węglowodanów = 4 kcal

10g węglowodanów = 40 kcal

10g węglowodanów = 1 WW (wymiennik węglowodanowy)

Więc tak jak powyżej napisałam, wymiennik węglowodanowy to taka ilość produktu, w gramach, w której znajduje się 10gram węglowodanów przyswajalnych przez organizm (poniżej wymienie przykłady), co odpowiada 10g czystego cukru.

Zapraszam Was do przeczytania poprzedniego wpisu, w którym pisałam czym są węglowodany przyswajalne, ale w skrócie przypomnę, że to głównie skrobia, glukoza, fruktoza, laktoza i sacharoza, które są trawione i wchłaniane w jelicie cienkim. Są natychmiast wchłaniane i bardzo szybko podnoszą stężenie glukozy we krwi.

Dobrym przykładem dla zobrazowania będzie np. jedna bułka kajzerka, która ma 2,5 ww, więc nasz poziom cukru wzrośnie tak jak po spożyciu 25 gram czystego cukru (2,5 x10g).

Określenie WW w łatwy sposób pozawala na zastąpienie określonej ilości jednego produktu odpowiednią ilością innego produktu, który dostarcza tę samą ilość węglowodanów. Pomocne są w tym celu gotowe tabele wymiennikowe.

Na samym początku styczności z cukrzycą i stosowania ww może być to dość uciążliwe, bo jest nowością. Warto być cierpliwym, pomagać sobie korzystając z tabel oraz ważąc produkty wagą kuchenną. 🙂 Ja korzystałam z książki „Policzmy kalorie” i bardzo sobie chwaliłam, ponieważ ułatwiała mi życie i do tej pory czasami do niej zaglądam żeby przypomnieć sobie niektóre wartości.

A gdzie szukać opisu węglowodanów na etykietach produktów spożywczych? Jak je odczytywać?

Węglowodany zapisane na etykietach żywności, określają wszystkie węglowodany metabolizowane w organizmie człowieka (czyli przyswajalne:)) oraz jest tam też termin „cukry”, oznaczający wszystkie obecne w żywności cukry proste i dwucukry (czyli glukozę, fruktozę i sacharozę). To w tym miejscu znajdziemy cukry występujące też w surowcach i użyte do ich produkcji oraz cukrze dodanym, np. syropie glukozowo-fruktozowym czy miodzie.

Opublikowane w

Węglowodany

Węglowodany to najważniejszy składnik żywności, który ma wpływ na stężenie glukozy we krwi. Stanowią one ważne źródło energii, będąc postawową determinantą poposiłkowej glikemii. Powinny zapewnić około 45% ogólnej wartości energetycznej diety. Przy bilansowaniu węglowodanów należy brać pod uwagę przede wszystkim ich zawartość w produktach spożywczych oraz rodzaj wyrobów, z jakich pochodzą.

Rodzaję węglowodanów.

Węglowodany (czyli cukry) pochodzą przede wszystkim z produktów roślinnych. Dzielimy je na proste i złożone.

Węglowodany >

  • proste: glukoza i fruktoza
  • złożone: sacharoza i laktoza; skrobia; błonnik pokarmowy

Węglowodany proste są składnikami odżywczymi, które są łatwo przyswajalne i to one stanowią główne źródło energii – kalorii. Z dwucukrów łatwo przyswajalne są również: laktoza i sacharoza. Wszystkie produkty zawierające te cukry bardzo szybko podnoszą poziom cukru we krwi (mają wysoki IG), więc ich spożycie powinno być ograniczone i stanowić wyłącznie fragment w odpowiednio skomponowanym posiłku. Źrodłem są np.: cukier biały i brązowy, soki i słodkie napoje oraz dżemy.

Węglowodany złożone również powodują wzrost glikemii poposiłkowej, ale nie jest on tak gwałtowny jak przy spożyciu posiłku wyłącznie z cukrów prostych. Węglowodany złożone mają bardziej skomplikowaną budowę i potrzebują więcej czasu na strawienie. Głównym źródłem tych cukrów będą np.: przetwory zbożowe, ziemniaki, ryż, makarony i warzywa. Są to produkty o średnim i niskim IG.

 

Przedstawię Wam poniżej określenia i nazwy węglowodanów, w celu rozróżnienia ich pochodzenia i formułowania zaleceń żywieniowych:

  • węglowodany przyswajalne – skrobia, glukoza, fruktoza, laktoza, sacharoza; trawienie i wchłanianie w jelicie cienkim
  • węglowodany łatwo przyswajalne – glukoza, fruktoza, laktoza i sacharoza; po spożyciu są natychmiast wchłaniane i szybko podnoszą stężenie glukoze we krwi
  • węglowodany nieprzyswajalne – celuloza, hemiceluloza, pektyny, gumy; to składniki które nie są trawione i wchłaniane, więc po spożyciu nie powodują podnoszenia poziomu stężenia glukozy we krwi.
  • cukry – termin używany dawniej zamiennie wyłącznie do określania węglowodanów, aktualnie jest stosowany do glukozy, fruktozy, laktozy i sacharozy, bez względu na pochodzenie, tj. naturalne czy dodane
  • cukry dodane – są to węglowodany zawarte w produktach, które zostały dodane do żywności podczas jej przetwarzaniai przygotowywania do spożycia, w tej definicji różnicuje się węglowodany naturalnie występujące w żywności i te, które zostały dodane w procesie technologicznym

Węglowodany to duży temat, więc to dopiero pierwsza jego część. Oczekujcie kolejnych, już niedługo.

 

 

Diabetmed

 

 

Opublikowane w

Model talerza

Dość nowym, ale bardzo trafnym w dietetyce jest obraz talerza i podzielenie go na części, aby pokazać Nam jak powienien wyglądać rozkład ilościowy spożywanych produktów. Jest świetnym i praktycznym odwzorowaniem Piramidy Żywienia i Aktywności Fizycznej, o której pisałam w jednym z ostatnich wpisów. Jak również podkreślam – Nasza dieta „cukrzycowa” to po prostu zdrowia, dobrze zbilansowana dieta. Ale co to w praktyce oznacza? Taka która jest oparta na tych obu zaleceniach – Piramidzie i Talerzu. W praktycznym wydaniu Nasz posiłek, w połowie powinien składać się z warzyw i owoców (w stosunku 3/4 i 1/4), a zawartość źródeł białka jest najmniejsza. Wprowadzanie zmian, w Naszej diecie nie jest łatwe, szczególnie dlatego, że jesteśmy często przyzwyczajeni i mamy swoje nanwyki – lubimy to co jest sprawdzone i łatwe. Dlatego też czuwają nad Naszym żywieniem pewne instytucje, które pomagają człowiekowi oznaleźć dobrą drogę do zdrowia. Taką instytucją jest np. Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. Polecam zaglądać na ich stronę, ponieważ to tam znajdziecie najwięcej rzetelnej i aktualnej wiedzy w tym temacie. W skrócie opiszę Wam najważniejsze i najbardziej istotne czynniki, związane z dietą:

Za dużo soli, mięsa i cukru

Najczęstszy błąd to duże spożycie soli, mięsa czerwonego i jego przetworów. Za duża ilość cukru i słodyczy, częste spożywanie napojów słodzonych, za małe spożycie produktów zbożowych z pełnego przemiału, zbyt małe spożycie warzyw i owoców, małe spożycie nasion roślin strączkowych, za małe spożycie ryb, małe spożycie chudych produktów mlecznych i jego przetworów bez dodatku cukrów, a także niewystarczające spożycie orzechów.

Warzywa i owoce 

Zgodnie z zaleceniami, powinny w Naszej diecie dominować warzywa i owoce. Badania wykazują, że duże spożycie warzyw i owoców znacząco zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory złośliwe i choroby sercowo-naczyniowe (nadciśnienie tętnicze, udary mózgu, zawały serca), a także wiele innych przewlekłych chorób. Minimalna ilość w ciągu dnia to 400g warzyw i owoców, ale im więcej tym lepiej, z zachowaniem proporcji więcej warzyw niż owoców.

Węglowodany i białko

Zalecenia zdrowego żywienia w graficznej postaci talerza pokazują, że w prawidłowo zbilansowanej diecie powinny się także znaleźć produkty zbożowe z pełnego przemiału będące głównym źródłem węglowodanów złożonych i błonnika pokarmowego, a także produkty będące źródłem białka, do których zaliczyć możemy drób, ryby, jaja i nasiona roślin strączkowych oraz mleko i jego przetwory.

 

Wiele badań mówi o tym, że dieta oparta na produktach pochodzenia roślinnego jest bardzo korzystna dla zdrowia – czyli to co daje Nam natura od siebie, zdrowe i nieprzetworzone. Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwory i choroby sercowo-naczyniowe zaleca się ograniczenie mięsa czerwonego i przetworów mięsnych do 500 g w tygodniu na rzecz mięsa drobiowego, ryb,nasion roślin strączkowych i jaj. Korzystnym dla zdrowia i środowiska zamiennikiem mięsa, bogatym w białko, są również rośliny strączkowe (groch, fasola, soczewica, bób, soja) oraz orzechy. Zaleca się spożycie ryb 2 w tygodniu (np. łosoś, śledź, morszczuk, makrela, sardynka, dorsz). Tłuste ryby morskie są źródłem kwasów nienasyconych  omega-3, które chronią nasz organizm przed miażdżycą, a tym samym przed zawałem serca i udarem mózgu.

Tłuszcze roślinne

Uzupełnieniem diety powinna być niewielka ilość tłuszczów pochodzenia roślinnego (oleje roślinne oraz produkty takie jak orzechy, nasiona czy pestki).

Ważne dla zdrowia jest również ograniczenie spożycia takich produktów jak np. ciastka, batoniki, słone przekąski, żywności fast-food – zawierają one oprócz dużych ilości soli lub cukru szkodliwe dla zdrowia tzw. tłuszcze trans.

A do tego wszystkiego włączmy nawadnianie:) Pijmy wodę, bądźmy aktywni i żyjmy długo, zdrowo i szczęśliwie 🙂

Tego życzę sobie oraz Wam!

Pozdrawiam

Diabetmed

 

 

Bibliografia:
1.https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/talerz-zdrowego-zywienia/
2. Jeznach-Steinhagen: Żywienie osób z cukrzycą I chorobami towarzyszącymi; PZWL, Warszawa, 2021.